Straffen is nooit eenvoudig. Het is balanceren tussen de regels van de wet en de nuances van het leven. De vernieuwde Oriëntatiepunten voor straftoemeting en LOVS-afspraken, die recent van kracht zijn, bieden rechters een hernieuwde leidraad met als doel rechtseenheid. Maar zoals een kompas geen kaart vervangt, kan een richtlijn geen recht doen aan de complexiteit van een individuele zaak.
Want wat is rechtvaardigheid, anders dan maatwerk? Een standaardantwoord op een unieke situatie kan nooit de diepte van menselijk gedrag en de omstandigheden daarachter omvatten. Richtlijnen zijn wellicht nodig om enige consistentie te waarborgen, maar ze mogen niet leidend worden als ze het verhaal van de verdachte, het slachtoffer en de context onvoldoende ruimte geven.
In fraudezaken, waar de gevolgen vaak groot en abstract lijken, is die nuance essentieel. Een zaak uitgedrukt in cijfers vertelt bij uitstek niet het hele verhaal. Het geeft bijvoorbeeld geen inzicht in de duidelijkheid van de wet of hoe grijs een gebied is – of wellicht was. Of welke technologische ontwikkelingen er gaande waren, om maar iets te noemen. De tijd, de plaats en de context mag niet worden onderschat. Het is aan de rechter om verder te kijken dan een tabel, om de kunst van het goede en billijke te beoefenen.
In de inleiding van de oriëntatiepunten worden de relevante omstandigheden van elke zaak wel benoemd, maar daartegenover wordt het belang van rechtseenheid benadrukt. Hoewel de oriëntatiepunten geen harde normen zijn, worden ze wel als uitgangspunten beschouwd.
Wat bieden de oriëntatiepunten voor fraudezaken?
Lees meer in de nieuwe Vaklunch: #606: De strafmaat op de weegschaal
Gepubliceerd door onze specialist:
J.N. (Judith) de Boer
Attorney / Partner
"I am fascinated by the harmony between in-depth, subject matter knowledge and strategic expertise. This synergy comes to life in Hertoghs' fields of expertise. I characterise myself as an enormous go-getter. I am committed, creative, decisive, analytical, pragmatic and, above all, a good listener. Empathising with your client and the industry, coming up with an innovative plan that goes beyond the beaten track. This requires not only in-depth substantive knowledge, but also the power to connect people and institutions."
Judith de Boer:
- Studied Criminal Law and International Criminal Law at the University of Amsterdam;
- Followed specialisation courses in criminal law at the Willem Pompe Institute, tax law at Leiden University and cybercrime & cybersecurity at Leiden University;
- liep stage bij diverse strafrechtkantoren en bij de Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia van de VN;
- Has worked at Hertoghs advocaten since 2011.
Want to read more about Judith de Boer?