Spring naar content
Expertises

Douanerechten

Douanerechten zijn indirecte belastingen die worden geheven op goederen die een land worden ingevoerd of uitgevoerd. Door verschillende handelsakkoorden wordt de Europese Unie als één land beschouwd. Binnen de Europese Unie worden er dus geen douanerechten geheven. Dat is enkel het geval aan de buitengrenzen.

De hoogte van de douanerechten hangt af van het goed en van welk land het afkomstig is. Vaak zijn de douanerechten een bepaald percentage van de zogenaamde douanewaarde. In beginsel is dat de economische waarde (de transactiewaarde) van het ingevoerde goed opgehoogd met eventuele kosten. Daarbij kan worden gedacht aan commissies, courtage, kosten van verpakkings(middelen), leveringskosten, royalty’s en licentierechten.

Als twijfels bestaan of de douanewaarde overeenstemt met het totaal betaalde of het te betalen bedrag dan zijn er verschillende alternatieve methoden om de douanewaarde te bepalen. Dit betreft de transactiewaarde van identieke goederen, de transactiewaarde van soortgelijke goederen, de aftrekmethode, de methode van de berekende waarde en die van redelijke middelen.

Douanerechten – inning door de Douane

Douanerechten moeten in beginsel door een ieder worden betaald, dus zowel door ondernemingen als particulieren. Wanneer producten worden ingevoerd moet aangifte worden gedaan. Daarbij dienen eventuele douanerechten meteen te worden betaald. Een gedane aangifte kan onder omstandigheden binnen drie jaar dan wel vijf jaar ingeval van fraude worden herzien. Het innen van douanerechten geschiedt door de Douane (ook wel de ‘groene’ Belastingdienst genoemd).

Fiscale geschillen – een ‘UTB’ of naheffingsaanslag

In de praktijk zien we dat nogal eens onenigheid ontstaat met de Douane. Dat kan zien op verschillende onderwerpen. Een vaak terugkerend geschil is de hiervoor genoemde douanewaarde en/of de van toepassing zijnde alternatieve waarde.

Dergelijke geschillen, maar ook controles door de Douane kunnen leiden tot een uitnodiging tot betaling (UTB) of een naheffingsaanslag, al dan niet met boete(s). Een UTB betreft een aanslag met een (nog) te betalen bedrag aan douanerechten als het gaat om het belastbare feit ‘invoer’.

Gelet op het Europeesrechtelijke verdedigingsbeginsel dat van toepassing is op douanerechten heeft de belastingplichtige in beginsel het recht om te worden gehoord over het voornemen tot het opleggen van een UTB of een naheffingsaanslag voordat deze wordt opgelegd. Wordt die gelegenheid niet geboden, dan kan dat gevolgen hebben voor de op te leggen UTB of de naheffingsaanslag. Het is van belang daar alert op te zijn.

Als de belastingplichtige het niet eens is met de opgelegde definitieve UTB of naheffingsaanslag dan kan hij daartegen bezwaar maken. Dit dient binnen zes weken na dagtekening van de UTB of naheffingsaanslag te gebeuren. Het is dan belangrijk om gelijk in het bezwaarschrift, of in een apart verzoek, om uitstel van betaling verzoeken. Anders wordt het te betalen bedrag op de UTB of naheffingsaanslag direct invorderbaar. Tegen de beslissing van de inspecteur op het bezwaar staat vervolgens beroep open bij de belastingrechter.

Heeft u een geschil met de Douane over de douaneaangifte, of over een (op te leggen) UTB of naheffingsaanslag? Dan weten wij als geen ander wat uw rechten zijn.

Btw jacht op jachten

Een ander veel voorkomend geschil met de Douane betreft in Nederland woonachtige particulieren die een plezierjacht bezitten. Wij hebben veel ervaring met dergelijke geschillen. Voorwaarde voor het kunnen varen in Nederland is dat er btw is betaald voor het jacht in de EU. Vanwege het vrije verkeer in het douanegebied van de Europese Unie (EU) sinds 1 januari 1993, geldt dat een plezierjacht dat zich in het vrije verkeer van het douanegebied van de EU bevindt ergens in de EU in de heffing moet zijn betrokken om zich op de Europese binnenwateren te mogen begeven. Bij binnenkomst/terugkomst in Nederland van buiten het douanegebied van de Unie, kan sprake zijn van het belastbare feit ‘invoer’ en wordt gecontroleerd of het plezierjacht in de heffing is betrokken.

Als in Nederland in het verleden btw is betaald en deze niet is terugbetaald, kan de particulier als bewijs daarvoor een zogeheten btw-verklaring van de Douane ontvangen. De Douane trekt de btw-status van een jacht echter in veel gevallen in twijfel. Bij ons kunt u terecht om daarvoor met de Douane in overleg te treden of zo nodig de strijd aan te gaan.

Naheffingsaanslag wegens het voorhanden hebben van accijnsgoederen

Regelmatig zien wij dat een naheffingsaanslag wordt opgelegd aan degene die accijnsgoederen voorhanden heeft, of heeft gehad, die niet overeenkomstig de accijnswetgeving in de heffing zijn betrokken. Er is dan sprake van uitslag tot verbruik, waardoor accijns is verschuldigd.

De gevolgen kunnen in zo’n geval echter nog verstrekkender zijn. Er kan een bestuurlijke boete worden opgelegd, dan wel strafrechtelijk worden opgetreden. Het voorhanden hebben van accijnsgoederen die niet overeenkomstig de accijnswetgeving in de heffing zijn betrokken, is een verbod in de zin van artikel 5, lid 1 letter b van de Wet op de Accijns en is strafbaar gesteld in artikel 97 van de WA.

Douanerechten – strafrechtelijke vervolging

Een douanezaak kan ook strafrechtelijk worden afgedaan op grond van artikel 10:5 van de Algemene douanewet, bijvoorbeeld wanneer sprake is van het opzettelijk onjuist en/of onvolledig doen van een aangifte of van fraude, zoals het gebruiken van valse oorsprongscertificaten. De FIOD zal dan een strafrechtelijk onderzoek starten en kan in dat kader dwangmiddelen uitoefenen tegen een verdachte. Tegenwoordig zien we echter steeds vaker dat een strafrechtelijk onderzoek naar de onderneming en/of diens importeur en/of expediteur op Europees niveau wordt geïnitieerd. Het onderzoek wordt dan uitgevoerd door OLAF (het antifraudebureau van de Commissie).

De strafrechtelijke route wordt tot op heden niet al te vaak bewandeld. Dat betekent echter niet dat de gevolgen van deze route moet worden onderschat. Een strafbeschikking, een boete en/of zelfs een gevangenisstraf behoren tot het mogelijke sanctiearsenaal.

Wanneer u te maken heeft met een te voeren procedure tegen een aanslag voor douanerechten en (mogelijke) strafrechtelijke procedure met de Douane, dan is het zaak de juiste strategie te volgen en u bij te laten staan door een advocaat. Hertoghs advocaten heeft veel ervaring met douanezaken waarin ook het strafrecht een rol speelt. Wij helpen u met onze expertise graag verder.

In een notendop

Inning door de Douane

Douanerechten

Fiscale geschillen – UTB of naheffingsaanslag

Btw jacht op jachten

Voorhanden hebben van accijnsgoederen

Strafrechtelijke vervolging

Neem contact op met onze specialisten

Mr. A.A. (Anke) Feenstra

Mr. R. (Roelof) Vos

Mr. R.J. (Reinder) de Jong

Mr. R. (Ron) Jeronimus

Mr. D.C. (Diede) Molenaars

Kennisartikelen over dit onderwerp

#251 De jacht op btw: vaar eens een andere koers!

De douane in Nederland maakt al jarenlang jacht op plezierjachten door te controleren of het jacht wel hier,…

Lees meer

Cassatienieuws: verdedigings- en vertrouwensbeginsel in btw en douanezaken nog springlevend

De Hoge Raad heeft afgelopen vrijdag twee belangrijke arresten gewezen. Ons cassatieteam voerde beide procedures. De arresten zien…

Lees meer

#161 Kan persoon van de aangever in douaneaangifte achteraf worden gewijzigd?

Deze interessante vraag ligt voor in een procedure bij het Hof van Justitie. A-G Hogan heeft in deze…

Lees meer

De positie van douane-expediteur nader belicht. TFB 2020/1-2

Douane-expediteurs beslissen onder grote (tijds)druk. Daardoor blijft gedegen onderzoek naar de gegevens die klanten leveren soms achterwege. De…

Lees meer

#119 Fraude in het douanerecht: verstrekkende gevolgen

De Europese Unie (EU) vormt een zogenoemde douane-unie. Dat betekent dat goederen bij het overschrijden van de binnengrenzen…

Lees meer