Expertises
Faillissementsfraude
Elk jaar vragen er heel wat bedrijven hun faillissement aan. Failliet gaan is een precaire kwestie. Alle ogen, met name die van de curator, zijn dan op de financiële afwikkeling gericht waarbij voorop staat dat de schuldeisers toekomt wat hen toebehoort. Het komt in dergelijke gevallen voor dat naast de curator ook de Belastingdienst en de FIOD meekijken bij de afwikkeling en het ontstaan van het faillissement.
Wij zien het met enige regelmaat gebeuren dat bedrijven of bestuurders worden beschuldigd van faillissementsfraude, omdat het vermoeden bestaat dat in het kader van het faillissement bewust zaken worden achtergehouden waardoor schuldeisers tekort worden gedaan. Die beschuldiging is zeker niet altijd terecht.
Faillissementsfraude
Een bekend voorbeeld van faillissementsfraude is wanneer alle voorwerpen met waarde uit de onderneming worden weggehaald, zodat de curator deze voorwerpen niet kan verkopen en de opbrengst niet aan de schuldeisers kan worden uitgekeerd. Andere voorbeelden van faillissementsfraude zijn: een faillissement met voorbedachten rade, het verkopen van goederen onder de marktprijs, of het onttrekken van goederen aan de failliete boedel zodat schuldeisers worden benadeeld. Ook het niet in acht nemen van bepaalde voorrang tussen schuldeisers kan worden aangemerkt als fraude, net als het niet-verantwoorden van opbrengsten, het laten verdwijnen van gegevens of administratie of het niet-naleven van regels tijdens een faillissement.
De curator speelt een belangrijke rol bij de afwikkeling van het faillissement. Het is in de praktijk dan ook bij uitstek de curator die met enige regelmaat aangifte van faillissementsfraude doet bij de FIOD of het Openbaar Ministerie. Indien de FIOD en het Openbaar Ministerie menen dat die aangifte voldoende aanleiding geeft voor een verdenking van faillissementsfraude wordt een onderzoek gestart.
Strafrechtelijke bepalingen
Het Wetboek van Strafrecht kent verschillende bepalingen waarin vormen van faillissementsfraude strafbaar zijn gesteld. Zo behelzen artikelen 340 en 342 Sr voor natuurlijke personen, bestuurders of commissarissen het delict eenvoudige bankbreuk. Daarbij gaat het om het doen van buitensporige uitgaven voorafgaand aan het faillissement. Opzet is niet vereist. Er hoeft dus geen intentie te zijn geweest om de schuldeisers te benadelen. Vervolging voor deze strafbaarstellingen komt in de praktijk niet heel vaak voor.
In artikelen 341 en 343 Sr is de bedrieglijke bankbreuk neergelegd. Dit zijn de zwaardere strafbaarstellingen omdat een bepaalde vorm van opzet op het benadelen van de schuldeisers nodig is voor een bewezenverklaring. In de kern gaat het om het onttrekken van goederen aan de boedel, het doen van buitensporige uitgaven, of het op enige wijze wederrechtelijk bevoordelen van één of meer schuldeisers. Het bewust benadelen van schuldeisers wordt ook wel “verwijtbare benadeling” genoemd. Artikel 194 Sr bevat strafbepalingen voor het niet-naleven van de inlichtingenverplichtingen ten tijde van het faillissement die bestaan op grond van de Faillissementswet. De handhaving van de administratie-, bewaar- en afgifteplicht is dan weer verspreid over verschillende delictsomschrijvingen, onder meer in artikelen 344a en 344b Sr.
Impact
Een faillissement heeft een enorme impact op de betrokkenen. Indien daarbij een verdenking van faillissementsfraude bovenop komt, maakt dat de situatie nog zwaarder en complexer. Een zorgvuldige beoordeling van de verdenking en een actieve verdediging is van belang om de situatie onder controle te krijgen.
Heeft u vragen over faillissementsfraude? Of wordt u hiervan verdacht? Neem dan gerust contact op met één van onze specialisten.
In een notendop
Faillissementsfraude
Strafrechtelijke bepalingen
Impact faillissement
Gerelateerd
Neem contact op met onze specialisten
Mr. J.N. (Judith) de Boer
Mr. G.M. (Mariëlle) Boezelman
Mr. M. (Maaike) Coenen
Kennisartikelen over dit onderwerp
Faillissementsfraude: past, present and future. Vaklunch.nl #506
In de eerste Vaklunch van het jaar blikt Luce Smithuijsen terug op de jurisprudentie over faillissementsfraude in 2022…