Fiscale boete & medeplegersboete

Naast de belastingplichtige kan sinds 2009 ook een vergrijpboete worden opgelegd aan een deelnemer. Het gaat dan om een boete vanwege het feitelijk leiddinggeven aan de beboete gedraging of het medeplegen daarvan. Ook de doen-pleger, de uitlokker en de medeplichtige kunnen sinds 2014 beboet worden.

Verzuimboete

Voor het te laat of niet indienen van de aangifte (artikelen 67a en 67b AWR), of voor het te laat of niet betalen van de belasting (artikel 67c AWR), kan aan u een verzuimboete worden opgelegd. Het bedrag van deze boete is gemaximeerd rond de € 5.000.

Vergrijpboete

Is de Belastingdienst van mening dat aan u grove schuld of (voorwaardelijk) opzet is te wijten dat uw aangifte niet of te laat is ingediend (artikel 67d AWR), de aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld (artikel 67e AWR), of dat u te weinig, geen, dan wel te laat uw belasting heeft betaald (artikel 67f AWR)? Dan kan aan u een vergrijpboete worden opgelegd. In geval van een dergelijke vergrijpboete betreft het een ernstig fiscaal verwijt. De boetebedragen kunnen oplopen tot 100% van het nagevorderde of nageheven belastingbedrag. In geval van “zwart spaargeld” kunnen de boetes zelfs oplopen tot 300% van het belastingbedrag. Bij vergrijpboetes zijn de belangen dan ook fors.

Een vergrijpboete wordt in het algemeen tegelijkertijd opgelegd met de navorderings- of naheffingsaanslag. De boeteprocedure loopt daarom meestal tegelijk met de bezwaar- of beroepsprocedure tegen de belastingaanslag.

Vergrijpboete en bewijsvoering

Het is aan de Belastingdienst om overtuigend aan te tonen dat sprake is geweest van opzet van de belastingplichtige. In het geval van het verwijt van het opzettelijk niet indienen van een aangifte, moet de Belastingdienst aantonen dat de belastingplichtige niet alleen is uitgenodigd voor het doen van die aangifte, maar ook dat hij is aangemaand. De bewijsregels in het boeterecht zijn – anders dan de bewijsvoering voor een belastingaanslag – sterk verwant aan het strafrecht. Zo kan onrechtmatig verkregen bewijs in boeteprocedures eerder worden uitgesloten dan in procedures tegen een belastingaanslag.

In de praktijk lukt het de Belastingdienst niet altijd om overtuigend aan te tonen dat sprake is van opzettelijk handelen. Het is derhalve belangrijk om de bewijsmotivering van de Belastingdienst om een vergrijpboete op te leggen zorgvuldig te beoordelen en zo nodig bezwaar te maken, of aan de rechter voor te leggen.

(Straftoemetings)verweer

Verder moet rekening worden gehouden met verweer tegen de hoogte van de boete (straftoemetingsverweer). De specifieke situatie van de belastingplichtige speelt daarbij een grote rol. Hoewel de beleidsregels van de Belastingdienst de inspecteur instructies geeft om strafverzwarende en strafverminderende omstandigheden in de hoogte van de boete te verwerken, gaat dat in de praktijk niet altijd goed. Soms omdat de inspecteur niet voldoende informatie heeft over de strafverminderende omstandigheden, soms omdat de omstandigheden niet goed worden gewaardeerd. Daarom pleiten wij voor de toepassing van de menselijke maat bij het vaststellen van de hoogte van de boete.

In boeteprocedures is het aldus essentieel om kennis te hebben van, en ervaring te hebben met, zowel het fiscale (proces)recht als het straf(proces)recht. Bovendien is een boete niet alleen vanwege het verwijt en de hoogte ervan vervelend, maar kan het u mogelijk ook belemmeren in uw carrière, maatschappelijke functies, of in relatie tot bijvoorbeeld een bank of verzekeraar. Laat u in zo’n geval dan ook bijstaan door onze advocaten die het boeterecht tot in de puntjes kennen.

Medeplegersboete/deelnemersboete

Sinds een aantal jaar is het tevens mogelijk om vergrijpboetes op te leggen aan medeplegers en feitelijk leidinggevers (artikel 5:1 Awb). Ook kunnen boetes worden opgelegd aan doen-plegers, uitlokkers of medeplichtigen (artikel 67o AWR). Deze deelnemingsvormen zijn overgenomen uit het strafrecht. Voor een procedure tegen een medeplegersboete geldt dus dat kennis van en ervaring met het strafrecht cruciaal is.

Wij hebben jarenlange ervaring met procedures tegen dergelijke boetes, van het moment dat ze zijn aangekondigd en/of daadwerkelijk zijn opgelegd aan adviseurs en accountants, tot aan de Hoge Raad. Onze kennis en ervaring in de verdediging van zogenaamde ‘deelnemers’ in het strafrecht, speelt daarbij een grote rol. Mede door die ervaring kunnen wij u bovendien behoeden voor de valkuilen die uw werkzaamheden voor uw cliënt in dit geval met zich meebrengen, zoals een tegengesteld belang of het beroep op een pleitbaar standpunt.