De bestrijding van financieel-economische fraude staat hoog in het vaandel bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie en daarmee bij het Openbaar Ministerie. Dit blijkt wel uit de invoering van de wet verruiming mogelijkheden bestrijding financieel-economische criminaliteit, waarbij hogere strafmaxima zijn ingevoerd en delictsomschrijvingen zijn geactualiseerd.
Steeds vaker valt de vervolging van een fiscaal fraudedelict samen met de vervolging van andere financieel-economische delicten, waarbij ook thema’s als inlichtingenverplichtingen, nemo tenetur en sfeerovergang een belangrijke rol spelen. Deze thema’s hebben in de loop der jaren een stevige basis gekregen in procedures over het fiscale strafrecht. Dit rechtsgebied blijf evenwel volop in ontwikkeling.
Met het hoofdstuk ‘fiscale fraude’ geven Anke Feenstra en Anneke Nuyens een overzicht van het materiële fiscale strafrecht, waarbij ook aandacht wordt besteed aan enkele fiscale en strafrechtelijke basisthema’s. Voor een goed begrip van het fiscale strafrecht is het immers noodzakelijk enige achtergrond te schetsen van het fiscale (proces)recht en het commune strafrecht. Daarnaast komt de fiscale fraudebestrijding in Nederland aan de orde en de rol die het Openbaar Ministerie, de FIOD en de Belastingdienst daarin spelen.
Sinds de laatste grondige herziening van dit hoofdstuk in 2008 heeft zich een aantal relevante ontwikkelingen voor het fiscale strafrecht voorgedaan. Zo is in 2009 de Vierde Tranche Awb ingevoerd en is een aantal boetebepalingen verplaatst van de AWR naar de Awb. In 2010 werd de (fiscale) strafbeschikking ingevoerd en in 2011 de fiscale informatiebeschikking. Daarnaast zijn er op jurisprudentieel vlak met name over het leerstuk van het nemo teneturbeginsel, de samenloop tussen ontneming en fiscaliteit en het kwaliteitsdelict interessante arresten gewezen. Deze ontwikkelingen zijn uiteraard verwerkt in dit handboek (ISBN 9789013128635).