Uit een recent arrest van de Hoge Raad, waarin de Hoge Raad zijn eerdere rechtspraak bijstelt, volgt dat bij ieder onderzoek aan een smartphone waarbij een ‘meer dan beperkte inbreuk op de persoonlijke levenssfeer’ te verwachten is, een voorafgaande machtiging van de rechter-commissaris vereist is. Van een ‘meer dan beperkte inbreuk op de persoonlijke levenssfeer’ is sprake wanneer van tevoren is te voorzien dat door het onderzoek aan de smartphone inzicht wordt verkregen in onder meer verkeers- en locatiegegevens, foto’s, de browsergeschiedenis en communicatie via bijvoorbeeld WhatsApp.
Aan het vereiste van een voorafgaande machtiging wordt volgens de Hoge Raad ook voldaan als dit onderzoek aan die smartphone wordt verricht door de rechter-commissaris zelf. Maar wat houdt een dergelijk onderzoek van de rechter-commissaris in? En wat wordt vervolgens door de rechter-commissaris over het verrichte onderzoek opgeschreven in een proces-verbaal?
Lees hier alvast een voorproefje:
De Hoge Raad zwijgt over voorgaande vragen. In het Smartphone-arrest uit 2017 heeft de Hoge Raad reeds overwogen dat bij onderzoek door de rechter-commissaris in het bijzonder gedacht dient te worden aan gevallen waarin op voorhand is te voorzien dat de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer zeer ingrijpend zal zijn. De in het recente arrest beschreven mogelijkheid dat de rechter-commissaris het onderzoek naar de smartphone zelf uitvoert lijkt te zien op een andere situatie. Bij deze laatste mogelijkheid gaat het namelijk om een onderzoek door de rechter-commissaris in plaats van de vereiste voorafgaande machtiging.
Hoe dan ook geldt voor de rechter-commissaris – net als voor het Openbaar Ministerie – een wettelijke verbaliseringsplicht (art. 172 Sv). Deze bepaling is in het huidige Wetboek van Strafvordering nog voorzien van de toevoeging dat het proces-verbaal ‘nauwkeurig’ dient te worden opgemaakt (de toevoeging ‘nauwkeurig’ acht de wetgever bij het nieuwe Wetboek van Strafvordering overigens overbodig). In zijn proces-verbaal moet de rechter-commissaris onder meer opschrijven wat hij bij zijn onderzoek heeft gedaan en wat door hem is waargenomen. In beide situaties waarin de rechter-commissaris onderzoek doet naar een smartphone is dus onduidelijk hoe dit eigen onderzoek zich verhoudt tot de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer en de verbaliseringsplicht.
Lees het volledige artikel hier: Vaklunch #631: De scrollende rechter-commissaris, machtiging of verbalisering?